Στο διαδίκτυο γενικότερα μπορεί να συναντήσει κανείς μεγάλη ποικιλία κειμένων… από σκουπίδια… μέχρι πραγματικά αξιόλογα κείμενα… Γενικά πολύ συχνά συναντά κανείς κείμενα τα οποία παρόλο που μπορεί να διαφωνεί… δεν θεωρεί ότι αξίζει να χάσει τον χρόνο του να ασχοληθεί…. και άλλα που απλώς σχολιάζει… για διάφορους λόγους. Στην τελευταία κατηγορία από τις 3 ανήκει το άρθρο που διάβασα πρόσφατα. Δεν επιθυμώ να κάνω προσωπική επίθεση σε αυτό το ποστ μου σε κάποιον… αλλά η θέση της με οδηγεί(και με προβληματίζει αρκετά για να πω την αλήθεια) να απαντήσω σε αυτά που λέει… πόσο μάλλον όταν ένα τέτοιο κείμενο προέρχεται από κάποια που έχει σχέση με την κοινωνιολογία…
Ένα από τα κείμενα που βρήκα ήταν της κ.Άννα Τριανταφυλλίδου το άρθρο Η «γενιά των 700 Ευρώ» και το ελληνικό Πανεπιστήμιο.
Ας αρχίσουμε βλέποντας τις υποθέσεις που κάνει (έστω και άτυπες)
«Η λεγόμενη γενιά των 700 Ευρώ είναι απόφοιτοι Πανεπιστημίου, ορισμένοι είναι κάτοχοι και μεταπτυχιακού τίτλου και συνήθως ηλικίας 23 ως 35 ετών.«
Καταρχάς αυτός ο ορισμός της γενιάς των 700 ευρώ είναι πολύ πλασματικός αλλά και πολύ ελλιπής γιατί απλούστατα με αυτό τον ορισμό βγάζει απέξω μεγάλο μέρος του πληθυσμού που δεν έχει κάποιο πτυχίο. Οπότε ξεκινάμε την συζήτηση με άμεσο συμπέρασμα ότι μόνο οι κάτοχοι πτυχίων έχουν αυτούς τους χαμηλούς μισθούς ή υποθέτοντας (σιωπηλά) ότι το πρόβλημα δεν είναι οι υπόλοιποι που παίρνουν χαμηλούς μισθούς και δεν έχουν κάποιο πτυχίο (ή είναι εκτός ηλικιακών ορίων… κτλ) Με άλλα λόγια… από την στιγμή που η πρώτη περίπτωση δεν ισχύει ξεκάθαρα. Δηλαδή δεν είναι μόνο οι κάτοχοι πτυχίου αυτοί που αμείβονται με ένα χαμηλό μισθό της τάξης των 700 ευρώ. Αφού δεν μιλάμε λοιπόν για την πρώτη περίπτωση υποθέτουμε… ότι το ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν πτυχίο και παίρνουν 700 ευρώ μας είναι αδιάφορο… ή τουλάχιστον καλά κάνουν και παίρνουν αυτόν τον χαμηλό μισθό…
Φυσικά αυτή η επιλογή του ορισμού δεν είναι καθόλου τυχαία… αντιθέτως… είναι αναπόφευκτα πολιτικά κατευθυνόμενη… Δηλαδή αποφεύγει συνειδητά να βάλει σαν μέρος του προβλήματος ένα μέρος του πληθυσμού που αδυνατεί να εκπληρώσει τις ανάγκες του. Στηρίζεται δηλαδή στο ερώτημα… κατά πόσο μια κοινωνία θα πρέπει να φροντίζει για την ικανοποίηση όλων των αναγκών των ατόμων που την απαρτίζουν. Αυτό ως προς την βάση την συζήτησης που θέτει.
Λογικό λοιπόν είναι από την στιγμή που δεν θεωρεί σαν σοβαρό ζήτημα(ανέφικτο ή αδιάφορο) την κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού να θεωρεί και παράλογες τις παρακάτω απαιτήσεις
«Ζητείται δηλαδή εργασία, 8ωρη, στο αντικείμενο που σπούδασαν, αορίστου χρόνου, που να εξασφαλίζει αποδοχές τέτοιες που να επιτρέπουν στο νέο η τη νέα να πληρώσει νοίκι, λογαριασμούς, να συντηρήσει μηχανάκι ή αυτοκίνητο, να αγοράσει με άνεση ρούχα, παπούτσια, να πάει διακοπές, να βγει για καφέ, φαγητό, ποτό και στο τέλος του μήνα να βάλει και κάτι στην άκρη.«
Το ερώτημα μου λοιπόν είναι ποια από τις παραπάνω ανάγκες… θεωρεί είδος πολυτελείας… ή έστω περιττή… (άντε το αμάξι ή το μηχανάκι) αλλά εγώ από όλα αυτά που βλέπω παραπάνω αυτό που αντιλαμβάνομαι είναι ότι όλες τους αποτελούν ανάγκες ή τουλάχιστον εκφράσεις αναγκών του ανθρώπου. Γιατί λοιπόν κάποιος να θεωρείται παράλογο αν διαμαρτύρεται όταν δουλεύει… και παρόλο που δουλεύει… να μην μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες του? Αντιθέτως… αν κάτι είναι παράλογο είναι η αποδοχή της σημερινής κατάστασης…
Βέβαια σαν ζήτημα δικαιολόγηση των «παράλογων» απαιτήσεων… φέρνει σαν παράδειγμα την δικιά της γενια. Που για να πω την αλήθεια με εκπλήσσει…
«Αναρωτιέμαι λοιπόν ποια προηγούμενη γενιά (η δική μου σίγουρα όχι) εξασφάλιζε μέσα στην πρώτη πενταετία ή και δεκαετία επαγγελματικής σταδιοδρομίας της όλα αυτά!!! Από όσο θυμάμαι πέρασαν 10 χρόνια πλήρους απασχόλησης κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών σπουδών μου και μετά την ολοκλήρωση τους για να εξασφαλίσω στον εαυτό μου και αργότερα και στα παιδιά μου (ενώνοντας βέβαια τις δυνάμεις μας με τον σύντροφο μου) όλα αυτά. Το ίδιο ισχύει και για όλους τους φίλους της γενιάς μου, έλληνες και ξένους (από τα 22 ως τα 35 μου ζούσα και εργαζόμουν στο εξωτερικό).«
Αλήθεια… τι καλύτερη παραδοχή της αποτυχίας της ελεύθερης αγοράς… και του καπιταλισμού… που οποίου από ότι φαίνεται υποστηρίζει… την στιγμή που έχει αναπτυχθεί η τεχνολογία… και κατά συνέπεια… οι δυνατότητες της κοινωνίας να παράγει όλο και περισσότερα αγαθά… να μην έχει αλλάξει τίποτα ως προς τους εργαζόμενους. Αν η επιστήμη και η τεχνολογία δεν κινείται για την εξασφάλιση των αναγκών των ανθρώπων..τότε ποια και η χρησιμότητα της… πέρα από την σημερινή τεράστια συσσώρευση πλούτου στα χέρια λίγων…
Βέβαια σαν κοινωνιολόγος φαίνεται να προτείνει και τα κατάλληλα μέσα για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση…
«Αλλά δεν καταλαβαίνω γιατί κανένας από τους νέους της g700 δεν παίρνει συγκάτοικο στο διαμέρισμα που νοικιάζει για παράδειγμα; Γιατί είναι κακό να μετακινηθείς σε άλλη πόλη ή και σε άλλη χώρα; Γιατί είναι ντροπή το Σάββατο να μην πας για shopping ή να μετράς τα λεφτά για τον απογευματινό καφέ;«
Προφανώς οι λύσεις που προτείνει είναι αν μην τι άλλο προσωρινές… και εκτός πραγματικότητας… Δεν πιστεύω ότι έχει νόημα να τις πάρω μια προς μια… αλλά το να λες σε κάποιον αν δεν σου αρέσει… να φύγεις από την χώρα… μια φορά σοβαρό επιχείρημα δεν είναι…. Ούτε να είναι σοβαρό επιχείρημα ότι διαμαρτύρονται αυτοί που παίρνουν 700 ευρώ… επειδή δεν μπορούν να πάνε το Σάββατο για shopping… Όμως αυτό που πρέπει να προβληματιστούμε είναι ο τρόπος που αντιλαμβάνεται την αντιμετώπιση του προβλήματος που φαίνεται πολύ ποιο ξεκάθαρα παρακάτω
«Η ηλικία 23 ως 35 είναι ακριβώς η ηλικία που πρέπει να χτίσεις την επαγγελματική σου σταδιοδρομία. Και φοβάμαι ότι στην κοινωνία της ελεύθερης αγοράς ένας επιστήμονας χρειάζεται και ποσοτικά και κυρίως ποιοτικά να δουλέψει πάνω από 8ωρο! Να ρισκάρει!«
και
«Δικαιολογούν την απάθεια και την αδράνεια τους με την έλλειψη προοπτικής στην αγορά εργασίας. Μα ελάχιστοι αναρωτιούνται πώς μπορούν να βελτιώσουν τα προσόντα τους, να μάθουν περισσότερα, να εξασκήσουν τις δεξιότητες τους, να πάρουν περισσότερα εφόδια, να εκμεταλλευθούν εμάς τους καθηγητές και τις καθηγήτριες τους!!!«
Αν υπονοούν κάτι οι δυο παραπάνω παράγραφοι είναι η αποδοχή της σημερινής κατάστασης ως αναγκαίας ή τουλάχιστον αναπόφευκτης και ότι με προσωπική προσπάθεια… θα καταφέρουν να αλλάξουν τις συνθήκες δουλειάς τους. Αυτό βέβαια είναι μια αντίδραση σε προσωπικό επίπεδο… που ταιριάζει περισσότερο στην λογική ότι η κοινωνία δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα σύνολο ατόμων(Θάτσερ). Αλλά ακόμα και αν υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε στον ιδεατό κόσμο τον οποίο φαίνεται να ευαγγελίζεται η συγγραφέας…(της ελεύθερης αγοράς κτλ) αμφιβάλω αν κάνει κάτι περισσότερο από το να αλλάξει τις ατομικές συνθήκες στο καλύτερο 10-20% του εργασιακού πληθυσμού.. όχι διορθώνοντας το πρόβλημα αλλά μετατοπίζοντας το σε άλλους κτλ. Με άλλα λόγια σε καμιά περίπτωση δεν θα αλλάξει το ποσοστό των ατόμων που αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες τους… Σε καμιά περίπτωση δεν θα αλλάξει καν το ποσοστό των ατόμων που είναι πρόβλημα σύμφωνα με την συγγραφέα (αυτούς που έχουν πτυχίο και αμείβοντε με 700 ευρώ). Το μόνο που ίσως καταφέρει (πολύ αμφιβάλω για το ίσως) είναι να το μετατοπίσει σε άλλους…. Αν αυτό ισχύει… τότε προφανώς δεν είναι το πρόβλημα ότι οι εργαζόμενοι… δεν είναι αρκετά ανταγωνιστικοί ή δεν έχουν αρκετές γνώσεις…. Το πρόβλημα είναι ότι στην σημερινή κοινωνία μεγάλο ποσοστό των ατόμων δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες τους… και οι εργαζόμενοι όπως δείχνει εξάλλου η κατάσταση στα σωματεία κτλ… δεν έχουν επιλέξει ακόμα την συλλογική μορφή διεκδίκησης για να αυξηθούν πραγματικά οι μισθοί… και να μην υπάρχουν άνθρωποι όπου αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες τους…
Επίσης υπάρχουν άλλα δευτερεύοντα ίσως ζητήματα να σχολιάσουμε όπως
«Τα συνδικαλιστικά τους αιτήματα συνοψίζονται στα εξής: λιγότερη ύλη, περισσότερες εξεταστικές, πιο χαλαροί κανόνες, και να πάρουν το πολυπόθητο χαρτί – το πτυχίο! Αυτή είναι η δημοκρατία της ελληνικής δωρεάν εκπαίδευσης! Όλοι όσοι μπήκαν στο Πανεπιστήμιο να βγουν πτυχιούχοι. Παρόλο που γνωρίζουν ότι μόνοι τους με την συμπεριφορά τους υποβαθμίζουν το πτυχίο τους.«
και
« Φυσικά δεν υπάρχει λόγος να ανησυχεί το Υπουργείο – αφού το γνωρίζουμε όλοι η διαμαρτυρόμενη νεολαία των Πανεπιστημίων δεν πατάει για μάθημα!! «
που κανένας δεν πιστεύω ότι μπορεί να αγνοήσει ότι όντως υπάρχουν αυτές οι αντιλήψεις μέσα στο πανεπιστήμιο… όμως είναι ανούσιο να τα θεωρούμε σαν πραγματικό λόγο της σημερινής κατάστασης…. όπως δείξαμε παραπάνω. Πέρα του ότι έχουν σαν βάση τους σε μεγάλο βαθμό τις συνθήκες στην εκπαίδευση. π.χ. Αντιγραφή στα Ελληνικά Πανεπιστήμια
Οπότε στο ερώτημα της αν για όλα αυτά φταίει η ανεύθυνη και ελεύθερη φοίτηση
Μήπως η ελεύθερη και ανεύθυνη φοίτηση προετοιμάζει την γενιά της γκρίνιας;
Μάλλον θα πρέπει να το απαντήσουμε…. λέγοντας ότι αυτό που φταίει… είναι ο ατομικισμός… και η αντιλήψεις που και αυτή η ίδια εκπροσωπεί…(Για την γκρίνια πιστεύω απάντησα παραπάνω)
υγ.Από το κείμενο της πιστεύω ότι λείπουν πολύ βολικά οι ανασφάλιστοι… και οι άθλιες συνθήκες εργασίας… μιας και δεν φαίνεται να την απασχολούν ιδιαίτερα.
υγ2. Το άρθρο γράφτηκε την Παρασκευή οπότε ίσως να καθυστερήσω να απαντήσω σε τυχόν σχόλιο… (και λόγο εξεταστικής…)
υγ3.Η φωτογραφία είναι δικιά μου από τον λογαριασμό μου(xamogelo) στο flickr με την άδεια χρήσης attribution-sharealike
Ταξιδεύοντας... 