Αντιγραφή στα Ελληνικά Πανεπιστήμια

Αποφάσισα να γράψω αυτό το ποστ για δυο λόγους.

1. Επειδή θεωρώ το θέμα της αντιγραφής πολύ σημαντικό πρόβλημα των ελληνικών πανεπιστημίων και κατ επέκταση της κοινωνίας μας.

2. Επειδή η λογική που κινείται το ποστ του κ. Θέμη Λαζαρίδη είναι ενδεικτική της αντίληψης που έχουν οι φιλελεύθεροι με την οποία και διαφωνώ.

Θεωρώ αυτονόητο ότι κάποιος που αντιγράφει για να περάσει μαθήματα έχει σαν συνέπεια να περνάει μαθήματα χωρίς να έχει τις γνώσεις που υποτίθεται ότι πρέπει να έχει. Το ότι αυτό βλάπτει την κοινωνία λοιπόν μιας και το κάθε επάγγελμα υπάρχει για να καλύψει κάποια ανάγκη της είναι αυτονόητο. Όμως όλα αυτά είναι γνωστά οπότε δεν πιστεύω ότι έχει ιδιαίτερο νόημα να ασχοληθούμε με αυτό το κομμάτι. Ουτοσιάλως το ποιο απλό παράδειγμα ενός γιατρού που δεν έχει τις απαραίτητες γνώσεις είναι αρκετό για να πείσει τον οποιοδήποτε ότι ζημιώνεται από αυτή την κατάσταση η κοινωνία. Όμως το πρόβλημα που δημιουργείτε δεν περιορίζετε μόνο εκεί. Η αντιγραφή έχει σαν άμεση συνέπεια στην αύξηση της διαφθορά μέσα στην κοινωνία. Το άτομο από μικρό για τον Α ή Β λόγο μαθαίνει να εξαπατά κτλ και να διαλέγει την εύκολη λύση… με αποτέλεσμα να καθίσταται μια σοβαρή παράμετρος στην κοινωνικοποίηση του διαπαιδαγωγώντας το προς αυτό που αργότερα γίνεται αντιληπτό στην κοινωνία μας σαν διαφθορά κτλ.(εννοείτε ότι δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας που δημιουργεί την διαφθορά)

Γιαυτό πιστεύω ότι το θέμα θα πρέπει να το εξετάσουμε από πολιτική σκοπιά.

Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους διαφωνώ με την αντιγραφή είναι:

• Προάγει την κοινωνικοποίηση του ατόμου σε μια νοοτροπία της εύκολης λύσης.

• Η αντιγραφή και γενικότερα η διαφθορά πλήττει σχεδόν αποκλειστικά τα κατώτερα οικονομικά στρώματα.
• Υποβαθμίζει την αξία του πτυχίου.

Προάγει την κοινωνικοποίηση του ατόμου σε μια νοοτροπία της εύκολης λύσης.
Όταν κάποιος μπαίνει στην διαδικασία αντιγραφής και κατ επέκτασης εξαπάτησης αυτό που ουσιαστικά μαθαίνει είναι να διαλέγει την εύκολη λύση στο πρόβλημα του… Δηλαδή να αποφεύγει τις δυσκολίες όχι αντιμετωπίζοντας τις αλλά εξαπατώντας και παρακάμπτοντας τις… Αυτό αποτελεί γενικότερη στάση ζωής εχθρική απέναντι σε οποιοδήποτε παλεύει… ή τουλάχιστον σε οποιονδήποτε θέλει να παλεύει για την αλλαγή των συσχετισμών μέσα στην κοινωνία… μιας και μια τέτοια νοοτροπία… οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια όχι στην αντίσταση… και στην προσπάθεια να αλλάξουν τους υλικούς όρους μέσα στην κοινωνία αλλά στην υποταγή στον συμβιβασμό και στην φυγοπονία γενικότερα.

Η αντιγραφή και γενικότερα η διαφθορά πλήττει σχεδόν αποκλειστικά τα κατώτερα οικονομικά στρώματα.
Μια ματιά στις περισσότερες περιπτώσεις διαφθοράς είναι αρκετό να μας πείσει για αυτό… ομόλογα, Ziemens, Ζαχόπουλος κτλ είναι αρκετά πιστεύω να μας πείσουν για αυτό.. Βέβαια μια απάντηση θα μπορούσε να είναι σε αυτό το επιχείρημα ότι η διαφθορά είναι τόσο διαδεδομένη στην χώρα μας που αγγίζει περισσότερους από μια ελίτ. Δεν διαφωνώ σε αυτό αλλά μπροστά στο μέγεθος του κέρδους μιας μειοψηφούσα ελίτ σε σύγκριση με τον απλό κόσμο…. πιστεύω ότι είναι αμελητέο. Στην τελική δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η διαφθορά είναι μια από τους παραμέτρους που συντηρούν το παρόν πολιτικό σύστημα…

Υποβαθμίζει την αξία του πτυχίου.
Είναι τουλάχιστον ειρωνικό να μιλάμε εμείς οι αριστεροί για επαγγελματικά δικαιώματα την στιγμή που στην πράξη ορισμένοι απόφοιτοι ενός επαγγέλματος δεν μπορούν να τα ασκήσουν ικανοποιητικά το επάγγελμά τους λόγω ελλείπον γνώσεων….Αυτό όπως έχουμε δει αποτελεί δημοφιλές πάτημα για να περάσουν αντιδραστικές ρυθμίσεις… Πάγια τακτική πρώτα να απαξιώνουμε κάτι… έτσι ώστε να μην καλύπτουμε την ανάγκη της κοινωνίας για την οποία προορίζετε… και αργότερα ερχόμαστε να καλύψουμε την ανάγκη που δημιουργήσαμε με τους δικούς μας όρους… αυτή την φορά.

Αυτοί είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους διαφωνώ με την αντιγραφή. Το ποστ αυτό δεν το έγραψα τόσο για να πω γιατί διαφωνώ με την αντιγραφή όσο να αναλύσω μια διαφορά με τον Θέμη Λαζαρίδη. Στο ποστ του αυτό που κάνει είναι να προτείνει τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου ζητώντας περισσότερη καταστολή. Ένα αντίστοιχο παράδειγμα με ιατρικούς όρους θα ήταν όταν πηγαίνεις στον γιατρό επειδή έχεις σπάσει το πόδι και πονάς να ζητάς να σου δώσει παυσίπονα.

Η άποψη μου είναι ότι για να βρούμε κάποιο τρόπο αντιμετώπισης αυτού του φαινομένου πρέπει να καταλάβουμε τα αίτια που το δημιουργούν. Να εξαλείψουμε τα αίτια που την δημιουργούν ώστε να εξαλείψουμε το πρόβλημα. Κατά την άποψη μου πολλές φορές αγγίζουν τις ρίζες αυτού του συστήματος.

Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους κάποιος οδηγείται στην αντιγραφή είναι:

• Δεν τον ενδιαφέρει αυτό που κάνει

• Δεν υπάρχει ενδιαφέρον από τον ίδιο τον καθηγητή
• Έλλειψη ελεύθερου χρόνου-Εντατικοποίηση σπουδών
• Πίεση για καλή απόδοση
• Οικονομική πίεση
• Γενικότερες αξίες περιβάλλοντος

1.Δεν τον ενδιαφέρει αυτό που κάνει.
Γιατί κάποιος να αντιγράψει αν του αρέσει και τον ενδιαφέρει αυτό το οποίο κάνει? Κάτι τέτοιο θα ήταν παράλογο και δεν πιστεύω ότι η αντιγραφή έχει σχέση με κάτι παράλογο… αντιθέτως είναι φυσική συνέπεια των συνθηκών που επικρατούν. Το ερώτημα που τίθεται λοιπόν είναι γιατί λοιπόν κάποιος ασχολείται με κάτι που δεν τον ενδιαφέρει? Επειδή απλούστατα σήμερα οι περισσότεροι φοιτητές των ελληνικών πανεπιστημίων είναι σε μια σχολή που δεν έχει καμιά σχέση με αυτό που θέλουν… όμως ακόμα και αυτοί που είναι στην σχολή της πρώτης προτίμησης τους τις περισσότερες φορές είναι εκεί χωρίς πραγματικά να έχουν την παραμικρή ιδέα για το ποιο είναι το αντικείμενο της σχολής τους ή ποιες θα είναι οι συνθήκες εργασίας μιας και ο σχολικός προσανατολισμός είναι πραγματικά ανύπαρκτος… με αποτέλεσμα όταν αρχίζουν να ασχολούνται να απογοητεύονται και να μην ασχολούνται σοβαρά…. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κριτήριο για την επιλογή του επαγγέλματος είναι αρκετές φορές(τις περισσότερες) και η οικονομική ευρωστία που σου προσφέρει. Στην σημερινή μας λοιπόν ταξική κοινωνία με τις διευρυνόμενες ανισότητες η επιλογή επαγγέλματος έχει άμεσα σχέση με την προσπάθεια να καλύψεις τις ανάγκες σου.. μιας και ένα επάγγελμα που θα μπορούσες να βρίσκεις ενδιαφέρον και να σε τραβάει μπορεί να σημαίνει ταυτόχρονα άθλιες συνθήκες διαβίωσης και ελλειπή κάλυψη των αναγκών σου… η συνθήκες εργασίας είναι και αυτές ένας σημαντικός παράγοντας…. (πχ. Υπάρχουν τρομερές διαφορές στις συνθήκες εργασίας μεταξύ του ίδιου επαγγέλματος σε διαφορετικές χώρες… κάτι που δεν δικαιολογείτε… πχ. Οδοκαθαριστές) Πέρα από όλους αυτούς τους παράγοντες αυτό το να ζητάς από ένα παιδί να αποφασίζει στα 17-18 χρόνια του τι θα κάνει στην υπόλοιπη ζωή του… είναι παράλογο…μιας και τις περισσότερες φορές είναι φυσικό να κάνει λάθος επιλογή.

2.Δεν υπάρχει ενδιαφέρον από τον ίδιο τον καθηγητή
Ένας ακόμα παράγοντας αντιγραφής είναι όταν ο καθηγητής συμβάλει σε αυτό μέσω της άγνοιας του. Όταν ο ίδιος ο καθηγητής δεν δίνει κανένα ενδιαφέρον για το μάθημα του η ακόμα χειρότερα το μάθημα του στερείτε οποιουδήποτε ενδιαφέροντος έχει σαν συνέπεια κάποιος να οδηγείτε στην αντιγραφή μιας και το μάθημα αυτό του φαίνεται τελείως ανούσιο για κάποιον να ασχοληθεί. Επίσης σημαντικός παράγοντας είναι και οι ελλείπείς σημειώσεις ή μεγάλη διαφορά απαιτήσεων σε σχέση με αυτά που προσφερόντων στους φοιτητές. Ιδιαίτερα το τελευταίο από την στιγμή που δυσχεραίνει την προσπάθεια του φοιτητή να κατανοήσει το μάθημα οδηγεί στην αντιγραφή σαν προσπάθεια να αντιμετωπίσει την αποτυχία που του στερεί το πτυχίο του που συνεπάγεται περισσότερη οικονομική πίεση στην οικογένεια του.(Δωρεάν παιδεία κατά τ άλλα….)

3.Έλλειψη ελεύθερου χρόνου-Εντατικοποίηση σπουδών
Η έλλειψη ελεύθερου χρόνου και γενικότερα η εντατικοποίηση του προγράμματος σπουδών οδηγεί σε μεγάλο βαθμό στην αντιγραφή μιας και ορισμένες φορές όταν ο χρόνος αντικειμενικά δεν επαρκεί για να προετοιμαστούν για τις ασκήσεις, εξετάσεις κτλ Ιδιαίτερα από την στιγμή που ξέρουν ότι μια ενδεχόμενη αποτυχία κτλ θα οδηγήσει σε χάσιμο του μαθήματος κτλ και στην καθυστέρηση ορισμένες φορές μέχρι και 1 χρόνο λόγω προαπαιτούμενων. Αυτό ωθεί τους φοιτητές σε αντιγραφή… αυτό το τελευταίο το βλέπω σε μεγάλο βαθμό στο τμήμα μου εξαιτίας υπερβολικά φορτωμένου προγράμματος σπουδών φοιτητές να οδηγούνται στην αντιγραφή όχι επειδή είναι «τεμπέληδες» αλλά επειδή απλούστατα δεν προλαβαίνουν να κάνουν όλες τις ασκήσεις κτλ που τους αναθέτουν οι καθηγητές…

4.Πίεση για καλή απόδοση
Τέλος είναι φυσικό και πιστεύω ότι δεν χρειάζεται και πολλές εξηγήσεις ότι σε ένα εξεταστικό-κεντρικό περιβάλλον όπου επικρατεί και κατ επέκταση προωθείτε η βαθμοθηρία και όχι το τι ξέρεις να είναι φυσικό επακόλουθο η προσπάθεια να αποκτήσεις καλούς βαθμούς. Ιδιαίτερα όταν η παραπέρα εξέλιξη σου εξαρτάτε(και συνήθως και από άλλες ενέργειες) από αυτούς και όχι από το τι γνωρίζεις…

5.Οικονομική πίεση
Τέλος δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι αυτά από μόνα ίσως να μην είναι τόσο τρομερός παράγοντας… αλλά σε συνδυασμό με την πίεση που δέχεται ο φοιτητής από το σπίτι αλλά και οικονομική πίεση που δέχεται η οικογένεια τον ωθούν στην αντιγραφή για να βγει όσο το δυνατόν ποιο γρήγορα στην αγορά εργασία

6.Γενικότερες αξίες περιβάλλοντος
Από ένα τέτοιο φαινόμενο όπως η αντιγραφή δεν θα μπορούσαμε να αγνοήσουμε έναν πολύ σημαντικό παράγοντας που είναι οι γενικότερες αξίες και πρότυπα που προβάλλονται στην σημερινή μας κοινωνίας. Το βασικό πρότυπο ταυτίζετε σχεδόν πάντα με την εύκολη λύση και τον εύκολη απόκτηση υλικών αγαθών με τον λιγότερο κόπο. Αυτό το πρότυπο δημιουργείτε από την κοινωνία μας και προβάλετε καθ όλη την διάρκεια της ζωής μας… διαμορφώνοντας έτσι τις αντίστοιχες νοοτροπίες μέσα στην κοινωνία. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες είναι φυσικό επακόλουθο η αντιγραφή.

Αυτοί κατά την άποψη μου είναι κάποιοι τουλάχιστον από τους βασικούς λόγους που οδηγούν στην αντιγραφή. Η εξάλειψη αυτών των λόγων όχι μόνο θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση του φαινομένου της αντιγραφής αλλά και στην βελτίωση της ποιότητας των πανεπιστημίων… Παρόλα αυτά δεν μπορούμε να πούμε ότι θα πρέπει να περιμένουμε να γίνει επανάσταση για να σταματήσει η αντιγραφή…(πχ. 5 και 6) αν και σίγουρα ορισμένα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν… για αυτό όντως υπάρχει και η ανάγκη για την εφαρμογή κάποιων «κατασταλτικών»(όσο και αν απεχθάνομαι αυτή την λέξη) μεθόδων:

• Επιτήρηση από καθηγητές σε κάθε αίθουσα.
• Διαφορετικές ασκήσεις κάθε χρονιά.

Επιτήρηση από καθηγητές σε κάθε αίθουσα.
Ένας απλός τρόπος για να μειωθεί η αντιγραφή είναι να υπάρχει σε κάθε αίθουσα εξετάσεων ένας καθηγητής επιτηρητής και όχι μόνο μεταπτυχιακοί ή προπτυχιακοί. Είναι φυσικό μεταπτυχιακοί και προπτυχιακοί…ως ένα βαθμό από την στιγμή που είναι επιτηρητές να κάνουν ως ένα βαθμό τα στραβά μάτια… ιδιαίτερα όταν επιτηρούν συμφοιτητές τους.

Διαφορετικές ασκήσεις κάθε χρονιά.
Από το μέχρι τώρα κείμενο δίνεται η εντύπωση ότι η αντιγραφή είναι κυρίως φαινόμενο που παρατηρήτε στις τελικές εξετάσεις… όμως συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό και κατά την διάρκεια του εξαμήνου με την αντιγραφή ασκήσεων. Ένας απλός τρόπος να αντιμετωπιστεί αυτό είναι να μπαίνουν διαφορετικές ασκήσεις κάθε χρονιά…. στα μαθήματα… μπορεί να σημαίνει περισσότερη δουλειά για τους καθηγητές αλλά σημαίνει επίσης ότι δεν θα τις πάρουν έτοιμες και οι φοιτητές από την προηγούμενη χρονιά.

Για όλα τα υπόλοιπα πιστεύω ότι οποιαδήποτε προσπάθεια στρέφεται ενάντια στους λόγους που την δημιουργούν θα βοηθήσει (το λιγότερο) στον περιορισμό του φαινομένου. Αυτές οι πρόχειρες σκέψεις από εμένα :-p και τώρα κάτι για τους Ηρακλειώτες συμφοιτητές μου:

Μιας και το blog μου το βλέπουν αρκετοί συμφοιτητές μου και μιας και αυτή την βδομάδα έχουμε ΓΣ εξ αναβολής (την Τρίτη 26/2/2008 με θέμα τον οδηγό σπουδών στις 5 στο ΑΜΦ Γ) και όλοι αντιλαμβανόμαστε το φαινόμενο της αντιγραφής σαν γενικότερο πρόβλημα του οδηγού σπουδών και του τμήματος παραθέτω το κείμενο πρόταση για την ΓΣ που είχαμε βγάλει ΠΚΣ και (το φάντασμα τώρα πια :-p) ανένταχτοι φοιτητές για τον οδηγό σπουδών μετά τις καταλήψεις(πριν πολύ πολύ καιρό). Ελπίζω να κατέβει κάτι αντίστοιχο.(η μάλλον θα κατέβει…) Τα λέμε και ελπίζω αυτή την φορά να γίνει η ΓΣ… (προσπαθούμε από τότε να κάνουμε ΓΣ για τον οδηγό σπουδών)

ΥΓ. Η φωτογραφία είναι του χρήστη mememeandme από το flickr